کودکان همیشه برای دریافت احساس امنیت و اطمینان کسب کردن از وجود آن به والدین خود متکی هستند و این ویژگی آن‌ها در شرایط بحرانی بیشتر بروز می‌کند.

در این متن قرار است چند نکته درمورد نحوه نزدیک شدن به کودکان و توصیف ماهیت جنگ و درگیری به آن‌ها بیان شود تا در راستای ایجاد احساس امنیت و آرامش در کودکان تاثیرگذار باشد.

۱_ از میزان اطلاعات و احساسات کودک آگاه شوید

در مرحله اول از دانسته‌ها و شنیده‌های فرزندتان خبردار شوید. برای این کار باید شراط مناسبی را انتخاب کنید؛ مثلا در زمان یکی از وعده‌های غذایی و هنگامی که همه خانواده در کنار یکدیگر جمع هستند می‌توانید از کودک درباره اطلاعاتش از جنگ بپرسید. توصیه می‌شود پیش از خواب یا مواقع تنهایی کودک، این بحث را شروع نکنید!

با این کار می‌توانید از احساسات حقیقی فرزندتان آگاه شوید و مراحل دیگر را به شکل صحیح‌تری به کار بگیرید. برخی از کودکان ممکن است از محیط اطراف اطلاعات کمی داشته باشند اما بعضی دیگر در سکوت و خلوتشان نگران وضعیت بحران یا درگیری هستند.

برای شروع صحبت با کودکان می‌توان از داستان‌ یا نقاشی هم استفاده کرد که به پیشروی بحث هم کمک می‌کند.

با توجه به اینکه کودکان هم مثل بزرگ‌ترها به محض شنیدن اخبار شروع به تحلیل اوضاع می‌کنند، بر خلاف تصور برخی افراد صحبت کردن با آن‌ها درمورد مسائل منفی می‌تواند باعث جلب حس اطمینان و آرامش و همچنین تصحیح اطلاعات نادرست از سوی فضای مجازی یا اطرافیان شود.

تداوم یک جریان منفی باعث ایجاد حس ناامنی در محیط اطراف می‌شود؛ در این شرایط ممکن است کودکان میان تصاویر منتشر شده و واقعیت مرز قائل نشوند و باور کنند در معرض خطر جدی هستند، حتی اگر جنگ و درگیری در فاصله‌های بسیار دورتری رخ داده باشد.

برطرف کردن نگرانی کودکان یکی از مهم‌ترین کارهایی است که باید توسط والدین انجام شود. اگر فرزند شما می‌پرسد: "حالا که جنگ شده، همه ما می‌میریم؟" به او اطمینان  دهید که این اتفاق نخواهد افتاد و پس از آن بپرسید که چه چیزی باعث ایجاد این فکر شده است، اگر متوجه منشا نگرانی‌های فرزندتان بشوید، بهتر می‌توانید او را آرام کنید.

۲_ اطلاعات را متناسب با سن بدهید

کودکان حق دارند که بدانند در دنیا چه می‌گذرد اما بزرگسالان هم وظیفه دارند آن‌ها از ناراحتی و غم بیش از حد دور نگه دارند. پیش از اطلاعات دادن، شرایط روحی، سن و روحیه کودک را درنظر بگیرید و با توجه به آن‌ها با او صحبت کنید.

نگرانی در شرایط بحران طبیعی است اما باید مراقب واکنش‌های بیش از حد باشید و اگر با میزان اضطراب بالای فرزندتان مواجه شدید، از صحبت‌کردن بیشتر درمورد اتفاقات منفی پیرامون خودداری کنید. در نظر داشته باشید که کودکان احساسات خود را از والدینشان دریافت می‌کنند پس در مرحله اول باید احساسات و تفکرات منفی را در خودتان کاهش دهید.

۳_ برچسب ترحم بزنید اما بی‌رحمی نه!

درگیری اغلب با تبعیض و تعصب همراه است که مردم یک کشور را دربرمی‌گیرد. هنگامی که با کودکان صحبت میکنید، کلماتی همچون افراد ظالم، افراد بد یا افراد پلید را فاکتور بگیرید و به جای آن‌ها جانبدار مظلومین باشید.

اجازه ندهید درگیری ‌ها بنیان‌گذار روحیه زورگویی در فرزند شما باشد. به او توضیح دهید که همه افراد حق امنیت دارند و کسی نمی‌تواند این شایستگی را از او صلب کند؛ تبعیض قائل شدن برای افراد در هر مرحله‌ای اشتباه است و باید مهربانی را جایگزین آن کرد.

۴_ درمورد یاری دهندگان صحبت کنید

برای کودکان اهمیت دارد که مطمئن شوند افرادی با قصد مهربانی و کمک به فکر مظلومان هستند و به آن‌ها یاری می‌دهند. سعی کنید این قبیل داستان‌ها را برای فرزندتان بازگو و آن‌ها را با دنیای مهربانی آشنا کنید.

به همراه کودکان اقدام به فعالیت‌های مثبت کنید. به عنوان مثال یک کاغذ دیواری با یک شعر درباره صلح درست کنید و با همین همکاری ساده، احساس آرامش و امنیت را به فرزندتان هدیه دهید.

۵_ کودک را در ترس و پریشانی رها نکنید

پیش از پایان دادن به بحث مطمئن شوید فرزندتان در حالت اضطراب و نگرانی نباشد. می‌توانید با توجه به زبان بدن تشخیص دهید او در چه وضعیتی به سر می‌برد. در پایان صحبت‌ها به او اطمینان خاطر بدهید که در صورت هر گونه نگرانی کودک، می‌توانید با او همفکری کنید و به حرف‌هایش گوش دهید.

۶_ در واکنش‌ها دقیق شوید

تا زمانی که اخبار درگیری‌ها ادامه دارد باید به تمام حرکات و واکنش‌های فرزندتان حساس باشید. اگر گمان می‌کنید کودک مضطرب یا نگران است، او را از محرک‌ها دور نگه دارید. کودکان معمولا واکنش‌های متفاوتی نسبت به اتفاقات منفی دارند و علائم نگرانی و اضطرابشان ممکن است آن‌چنان آشکار نباشد. برخی ممکن است بیش از حد به والدین وابسته شوند و برخی دیگر می‌توانند با گوشه‌گیری و انزوا نگرانی درونی خود را بروز دهند.

معمولا این نشانه‌ها در کوتاه مدت برطرف می‌شوند اما اگر در مدتی طولانی از بین نروند، باید به مشاور مراجعه شود.

۷_ مشاهده اخبار را محدود کنید

اطلاعات درگیری‌ها را توسط اخبار به کودکان منتقل نکنید. برداشت و تحلیل آن‌ها از اخبار می‌تواند بسیار شدیدتر از واقعیت باشد و باعث آسیب شود.

اخبار سرشار از عناوین و تصاویر ناراحت کننده و دردناک است، هنگام انتشار این مطالب منفی، کودکان را با بازی یا تحرکات بدنی سرگرم کنید و در یک فرصت مناسب و با روش خودتان با فرزندتان صحبت کنید و از محیط پیرامون به او خبر دهید.

منبع: یونیسف

ترجمه: تکتم شریفی نژاد _ خبرنگار تحریریه جوان قدس